جان دیون پورت از دیگر نویسندگان غربی در کتاب عذر تقصیر به پیشگاه محمد و قرآن، می نویسد:
«به طوری که نقل کرده اند، محمد پس از رحلت خدیجه در اوقات مختلف از میان پانزده یا سیزده زنی که نامزد وی شده بودند، یازده یا دوازده زن گرفته و از این جهت مکرر مورد نکوهش نویسندگان جنجال طلب قرار گرفته است و تعدد زوجات را دلیل شهوت پرستی او دانسته اند، ولی صرف نظر از این که تعدد زوجات (با این که به حسب قوانین اروپایی ممنوع است)، در زمان حیات محمد (ص) در تمام عربستان و سایر نواحی مشرق زمین معمول بوده و خلاف اخلاق شمرده نمی شده است، باید این نکته را به خاطر آورد که محمد (ص) در سن بیست و پنج سالگی به داشتن یک زن قانع بود و تا هنگامی که خدیجه زنده بود، همسری انتخاب نکرد. حضرت محمد از خدیجه فرزند ذکوری نداشت. در این صورت باید پرسید: آیا ممکن است چنان مرد شهوانی در چنان کشوری که تعدد زوجات عمل عادی شمرده می شد برای مدت بیست و پنج سال به یک زن قانع باشد، آن هم زنی که پانزده سال از او بزرگ تر است؟ آیا نمی توان بر این احتمال تکیه کرد که زن های متعددی را که محمد در اواخر زندگی گرفت، ناشی از این میل و رغبت بوده که پسری داشته باشد؟»
نقد و تامل
جان دیون پورت بر خلاف دیگر مستشرقان، هدف ازدواج های آن حضرت را شهوت گرایی و زن بارگی بیان نکرده است، بلکه آن را به جهت دستیابی به فرزند ذکور تفسیر نموده است.
این تحلیل، گرچه از تحلیل دیگر مستشرقان بهتر است، اما تحلیل درستی نیست.
با توجه به آن چه دربارة اهداف ازدواج آن حضرت ذکر شد، نادرستی این تحلیل نمایان می شود؛ افزون بر آن، اینک در نقد این سخن به چند نکته اشاره می گردد.
۱. در تحلیل تاریخی، محقق نمی تواند تنها با احتمال، یک حادثه را تحلیل کند، بلکه برای این کار ارایه پدیده یا پدیده هایی به عنوان شاهد ضروری است. این سخن جان دیون پورت دربارة انگیزة تعدد زوجات پیامبر(ص) تنها ادعایی است که هیچ شاهد صدقی به حمایت از آن احتمال برنمی خیزد.
۲. نه تنها این احتمال شاهد صدقی ندارد. بلکه شواهدی بر نادرستی آن دلالت دارد. رسول خدا(ص) با فرهنگ جاهلی مبارزه کرد و با تمامی وجود و تمامی امکانات کوشید تا این فرهنگ بی ارزش شمردن دختران و زنان را باطل کند؛ بازنده به گوری دختران مبارزه کرد؛ به زنان شخصیت داد؛ در راه تعالی و تقرب به خدا تفاوتی میان آن دو قایل نشد و تنها معیار برتری را به تقوا قرار داد و برخلاف آنان که می پنداشتند، نسل آنان تنها از طریق پسر است، آن حضرت فرزندان زهرا(س) را فرزند خود خواند و دست یگانه دخترش حضرت زهرا (س) را می بوسید. حکمت خداوند نیز بر این تعلق گرفت که نسل آن حضرت، تنها از طریق دختر باشد تا بهترین دلیل برای پذیرش نسل دختری باقی بماند و... . همة این امور شواهد گویایی است که آن حضرت به جهت پسریابی به ازدواج های چندی روی نیاورد، بلکه در ازدواج های آن حضرت حکمت ها و اهدافی بود که شرح آن گذشت.
۳. برخی از زنان آن حضرت در سنین پیری به همسری رسول خدا (ص) درآمدند که در این سن و سال انتظار تولد فرزند از آنان وجود نداشت.
۴. برخی از زنان آن حضرت پیش از آن که همسر رسول خدا شوند، کنیز آن حضرت
بودند و رابطة زناشویی با کنیز امری مشروع و قانونی بود؛ بنابراین اگر
پیامبر (ص) با هدف پسریابی با آنان ازدواج کرد، این امر شاهد دیگری است که
هدف وی از ازدواج جز این بود.